Het Beekbergerwoud behoort met 160 vermelde en/of verzamelde plantensoorten uit de periode 1827-1875 tot de best doorvorste Nederlanse natuurgebieden uit de 19de eeuw. Wat nog niet volledig geïnventariseerd is zijn de zoölogische collecties uit het Beekbergerwoud gemaakt in dezelfde periode. Dat is een gemis omdat herintroductie van lokaal uitgestorven soorten zich tegenwoordig allang niet meer beperkt tot alleen plantensoorten.
Collecties
 |
 Van schitterende negentiende-eeuwse Japanse tekeningen tot foto’s van dolgelukkige expeditieleden op de Wilhelminatop in Nieuw Guinea: Naturalis beheert zo’n 5000 beeldobjecten zoals prenten, tekeningen, schilderijen en fotografisch materiaal. Op de afbeeldingen zijn zowel naturalia als natuurlijke fenomenen te zien, maar ook bijvoorbeeld verzamellocaties en onderzoekers aan het werk. Daarom is deze collectie een onmisbaar onderdeel van onze natuurhistorische kennis en geschiedenis, én het geheugen van Naturalis. |
 De collectie Cichliden van het Victoriameer bestaat uit ruim 20.000 exemplaren. De vissen zijn door onderzoeksteam HEST (Haplochromis Ecological Survey Team) verzameld in het Victoriameer in Oost-Afrika. In dit grote meer leefden vroeger meer dan 300 soorten cichliden, wat werd beschouwd als een evolutionair wonder. Helaas veranderde deze situatie toen uitheemse nijlbaarzen in het meer werden geïntroduceerd. Deze roofvissen droegen er samen met overbevissing en verslechterde waterkwaliteit aan bij dat ruim 200 soorten cichliden uitstierven. |
 De collectie Gabon bestaat uit ruim 80.000 herbariumvellen, 1000 houtmonsters en 4000 potten met bloemen of vruchten op alcohol. De collectie is vanaf begin jaren 80 verzameld in Gabon, Centraal-Afrika en vormt de grootste collectie Gabonese planten ter wereld. De collectie is het resultaat van de samenwerking tussen het Wageningse Herbarium, het St. Louis herbarium in de Verenigde Staten en het nationaal herbarium van Gabon. De collectie is bijzonder waardevol doordat er veel holotypes tussen zitten. Voorbeeld van een topstuk is het grootste blad ter wereld (Raphia regalis): 26 meter. |
 De Dubois-collectie bestaat uit zo’n 40.000 objecten die tussen 1887 en 1900 door Eugène Dubois verzameld zijn in Indonesië. Het is een unieke verzameling fossielen die een beeld geeft van de prehistorische fauna op Java en Sumatra, maar ook van de persoon Dubois en zijn toewijding aan het paleontologisch onderzoek. Naast fossielen bevat de collectie persoonlijke eigendommen, zoals een archief, meetinstrumenten, het koffertje van Dubois en zelfs enkele van zijn tanden die getrokken moesten worden en die hij gebruikte om ze te vergelijken met fossiele tanden van mensen en apen. |
De Jongmans-collectie is de grootste Nederlandse collectie van Carboonmateriaal uit Limburg. Het overgrote deel bestaat uit prachtig bewaarde plantenfossielen. Maar ook faunamateriaal is bewaard gebleven. Het gaat dan met name om fossielen van dieren die in zoet- en zoutwateromstandigheden leefden, hoewel er ook een aantal landdieren - en dan voornamelijk insecten - aanwezig zijn.
|
 Naturalis heeft een van de grootste collecties mammoetbotten ter wereld. De collectie omvat ca. 9000 specimens. Het merendeel hiervan is afkomstig uit de Noordzee. Bij het woord mammoet wordt meteen aan groot gedacht en natuurlijk bestaat de collectie grotendeels uit grote en zware objecten, maar ook kleine details zoals het eerste melkkiesje van een babymammoet en het fragiele tongbeen zijn in de collectie vertegenwoordigd.
|
 De Siebold Collectie van natuurhistorische objecten omvat in totaal 200 zoogdieren, 900 vogels, 750 vissen, 170 reptielen, meer dan 5000 ongewervelde dieren, 2000 verschillende soorten planten en 12.000 herbariumexemplaren. Een groot deel hiervan bevindt zich in de opslagtoren van Naturalis, een deel hiervan is ook gedigitaliseerd en beschikbaar in het BioPortal. Von Siebold verzamelde het materiaal tussen 1823 en 1829 tijdens zijn verblijf in Japan. De collectie was de eerste grote verzameling van Japanse specimen in Europa en bevatte veel tot dan toe onbekende dier- en plantensoorten. |
 In het Perm en Trias lag er in het gebied dat nu het Indonesische eiland Timor heet een ondiepe zee met daarin een heel soortenrijk rif. De fossielen die dat rif vertegenwoordigen zijn uitzonderlijk goed bewaard gebleven en vormen een unieke bron van informatie voor het reconstrueren van de mariene wereld in het Perm en Trias. |
 En Tibi Perpetuis Ridentum Floribus Hortum… “Hier voor jou een glimlachende tuin met eeuwige bloemen” luidt de Latijnse inscriptie op dit in leer gebonden herbarium uit Italië. Het ‘En Tibi herbarium’ bevat 477 planten, waarschijnlijk verzameld rondom Bologna. Het watermerk van het papier dateert uit 1550-1555 en is afkomstig uit Florence of Bologna. Daarmee is het herbarium een van de oudst bewaarde gebleven verzameling gedroogde planten die met een wetenschappelijk doel zijn bijeengebracht.
|
 De collectie Hoogmoed bestaat uit zo’n 10.000 reptielen en amfibieën uit het Amazonegebied. De collectie is vernoemd naar de bioloog Marinus Steven Hoogmoed (geboren in 1942). Hij verzamelde de tienduizenden dieren tussen 1968 en 1999. Met de uitgebreide collectie wordt onder andere onderzoek gedaan naar de soortendiversiteit van reptielen en amfibieën in delen van Zuid-Amerika die ernstig onder druk staan vanwege de massale ontbossing door bosbranden en houtkap. |
 De collectie Kor en Bot bestaat uit ruim 3000 fossiele kiezen en botten van landzoogdieren. Ze worden al sinds 1951 verzameld op de bodem van de Oosterschelde in Zeeland. De naam van de collectie verwijst naar de stalen netten (korren) waarmee de botten worden opgevist vanaf een mosselschip. Op uitnodiging van de Zierikzeese mosselvissersfamilie Schot varen paleontologen van Naturalis elk jaar een dag mee met de mosselkotter ZZ10 om naar fossielen te vissen voor de zuidkust van Schouwen-Duiveland. |
 Naturalis beheert de waarschijnlijk grootste collectie ter wereld van cainozoïsche mollusken uit Indonesië. Het belangrijkste onderdeel hiervan is de zogenaamde Martin Collectie met fossiele schelpen van Java. Dit materiaal werd tussen 1845 en 1910 verzameld door o.a. Franz Junghuhn, Pieter van Dijk, Rogier Verbeek, Karl Martin en zijn vrouw Hillegonda Martin-Icke. Dankzij de uitgebreide taxonomische studies door Martin en zijn vrouw is de Martin Collectie een veel geraadpleegde sleutelcollectie geworden voor Zuidoost-Aziatische mollusken, fossiel en recent. |
 Wij beheren bij Naturalis de grootste meteorieten collectie in Nederland, waaronder enkele unieke exemplaren. Deze diverse collectie omvat meteorieten die verzameld zijn over de hele wereld. In Nederland zijn 6 meteorieten teruggevonden na een inslag. In de collectie zitten 3 van deze meteorieten, de Broek in Waterland meteoriet, de Glanerbrug meteoriet en de Diepenveen meteoriet. Naturalis is formeel erkend door de Meteoritical Society als meteoriet houdend instituut en er wordt veel onderzoek gedaan aan deze collectie. |
 Van T. rex tot Turbo marmoratus: bekijk alle objecten die te zien zijn in het museum van Naturalis Biodiversity Center in Leiden. Deze objecten zijn sinds de heropening op 31 augustus 2019 te bewonderen in de zalen LiveScience, Leven, Aarde, Dinotijd, De ijstijd, De vroege mens, De verleiding en De dood. |
 De rijke natuurhistorische collectie van Naturalis herbergt een schat aan objecten met een bijzonder verhaal: onze topstukken. Deze bijzondere collectie is een weerspiegeling van deze objecten met een verhaal, zoals door onze specialisten geselecteerd voor de website Naturalis Topstukken (topstukken.naturalis.nl).
|
 De collectie uitgestorven vogels bestaat uit 200 exemplaren van ongeveer 70 uitgestorven vogelsoorten. Deze vogels worden als balg of opgezet exemplaar in de collectie bewaard. De meeste soorten zijn in de 19e eeuw uitgestorven, maar er zijn ook exemplaren die al honderden jaren geleden uitstierven, zoals de olifantsvogel. Een topstuk is het skelet van een dodo, dat is samengesteld uit meerdere vondsten. Een aantal exemplaren is uniek, zoals de enige bekende tahitistrandloper en de enige bekende büttikofer-ral ter wereld. |
 De collectie walvisachtigen bestaat uit ruim 1.500 exemplaren die voornamelijk zijn verzameld langs de Nederlandse kust. De collectie bestaat grotendeels uit de skeletten van gestrande walvisachtigen. Sinds de jaren 70 heeft Naturalis een eigen walvis-snijteam. Dit team trekt erop uit zodra er een melding komt van een aangespoelde walvisachtige. Dit kunnen bijvoorbeeld potvissen of baleinwalvissen zijn, maar ook kleinere soorten zoals de gewone dolfijn of bruinvis. Het snijteam ontleedt doorgaans het gestrande kadaver en verzamelt skeletonderdelen en bijzonderheden, zoals walvisluizen. |
 De collectie Wickevoort Crommelin bestaat uit zo’n 2.500 exemplaren. De vogels zijn door Jan Pieter van Wickevoort Crommelin (1830-1891) voornamelijk in Noord-Holland verzameld. Enkele topstukken uit de collectie zijn de uitgestorven dunbekwulp, albino spreeuwen, nachtzwaluw en een hop. Het is een bijzonder goed bewaard gebleven collectie van vogels die bijna allemaal opgezet en van een houten informatiebordje voorzien zijn. De collectie geeft een goed beeld van de vogels die voorkwamen in het toen nog vrijwel ongerepte Nederland.
|